Mostar

Ik zet mijn wekker vroeg want ik ga naar Bosnië-Herzegovina. (Topografisch gezien eigenlijk alleen naar Herzegovina) Sas blijft een dagje luieren. Omdat het een heel gedoe is om met een lokale bus te gaan heb ik een excursie geboekt. En doordat onze tent aan de weg ligt haalt het busje me zowat voor de tent op. Luxer kan ik het niet krijgen. We zijn met een klein groepje en de gids is een leuke kerel die heel veel verteld. Zo zijn de houten schepen die in de haven van Dubrovnik liggen vroeger gebruikt voor het vervoer van zand. Want Kroatie bestaat hier uit veel rotsen en zo lieten ze vroeger zand uit Egypte komen om er iets op te verbouwen. Daarom zie je nu nog in de bergen soms stenen muurtjes. Dat is dus om het zand bijeen te houden. Later was Kroatie niet meer zo rijk want ze hebben wat land verkocht. Dat is Neum. Een raar stukje Bosnië-Herzegovina van een paar kilometer. Maar ze waren wel zo slim om niet alle huizen en grond te verkopen in dat stukje land, zodat ze ook niet alle rechten op de wateren verloren. Zo kan Bosnië-Herzegovina nooit een haven daar bouwen. We rijden door de streek Dalmatië en ja, die naam komt van de hond Dalmatiër. En niet alleen omdat hij eigenwijs is maar vanwege zijn vlekken. De vele vlekken moeten de eilandjes voor de kust van Kroatie voorstellen. Na een aantal douanes gepasseerd te zijn, zijn we het binnenland ingereden en zijn we in Herzegovina. Onze eerste stop is een oud vestigingsstadje. Ik loop helemaal naar boven en heb een prachtig uitzicht op het stadje en de rivier. Daarna rijden we door naar Mostar. Nog niet eens zo lang geleden had niemand durven dromen dat deze stad ooit nog opnieuw bezoekers welkom zou heten. Staat Mostar immers niet in ieders geheugen gegrift als een door burgeroorlog verscheurde stad? Nadat in de jaren 1990 al die beelden van kapotgeschoten huizen en de opgeblazen eeuwenoude brug op ons afgevuurd werden, kan dat ook moeilijk anders... Maar is het er nu werkelijk veilig? En hoe is het ondertussen met de oude brug? Jawel, het is er opnieuw veilig en de brug, die werd identiek heropgebouwd, net zoals de rest van de oude stad. Sinds 2005 staat het bouwwerk op de werelderfgoedlijst van de Unesco, als beschermd symbool en met de wereld als getuige. Vandaag bulkt de oude, volledig gerestaureerde stad van restaurants en souvenirwinkels, in afwachting van de terugkeer van de toeristen. De littekens van de oorlog zijn vooral buiten de oude stad merkbaar, op de openbare gebouwen vol kogelinslagen of aan de hand van de waarschuwingsbordjes op de wankele, nog niet gerestaureerde muren, die eraan herinneren dat er instortingsgevaar dreigt. Ik ga alleen op pad. Het is echt ongelofelijk wat deze mensen hebben meegemaakt. Het is dan ook indrukwekkend om te zien. In de oude stad lijkt er niets te zijn gebeurt, zo mooi hebben ze het opgeknapt. Maar in de boekenwinkel laten ze een film zien van hoe de brug gebouwd wordt en later hoe het door de oorlog wordt vernietigd. Ik kan het me bijna niet voorstellen. Het lijkt allemaal zo onwerkelijk. Verder bezoek ik nog een moskee. Deze is speciaal want ik mag helemaal naar boven in de minaret. Dat mag blijkbaar maar in 5 of 6 moskeeen in de wereld. Hier heb je een prachtig uitzicht over de stad en de brug. Verder bezoek ik het Turkse huis (Bišcevi ošak). Een van de best bewaarde Ottomaanse huizen van Mostar en sinds 1959 toegankelijk voor het publiek. Het huis dateert van 1635 en is nog steeds in handen van dezelfde familie. Het is een typisch voorbeeld van Ottomaanse stijl, met een geplaveid binnenplein waar de kaki als motief voortdurend herhaald wordt, een fontein die met symbolen is versierd, hoge muren die jonge, vrouwelijke bewoners tegen indiscrete blikken van buitenaf moesten beschermen en aparte vertrekken voor mannen en vrouwen. Aan het binnenplein zie je de ouderwetse keuken die uitsluitend het domein van de vrouw was. Van daar loop je naar de eerste verdieping die helemaal van hout is. Vrouwensalon met weefgetouwen en bewerkte notenhouten meubels met plantenmotieven. Daar aan vast ligt het kindervertrek. Dan volgt de kamer van de heer des huizes, de pasja. Die ruimte is opvallend licht, met ramen aan de kant van de rivier de Neretva. Het vertrek wordt door lange pijlers ondersteund. mooie deuren met houtsnijwerk. In deze ruimte ontving de pasja zijn gasten. Kreeg je warme koffie voorgezet, dan was je een welkome gast. Was de koffie koud, dan kon je maar beter een heel goede reden voor het bezoek bedenken....Daarna loop ik door stukken van de stad waar nog duidelijk de kogelgaten in de gebouwen te zien zijn. En dan de oude brug. Deze wereldbekende brug is het symbool van Mostar sinds hij op 9 november 1993 door de Kroatische strijdkrachten werd opgeblazen. Deze werd met steun van de Wereldbank vanaf 2002 volledig naar authentiek model heropgebouwd. Voor de reconstructie werd zelfs een speciale school voor steenhouwers opgericht. De oorspronkelijke stenen van de brug waren immers door het langdurige verblijf onder water onbruikbaar geworden. Helemaal in het begin was de oude brug trouwens van hout. Met haar enkele boog van 28,20 m lang is ze een voorbeeld van eenvoud. Het lijkt een gespannen boog die als bij wonder boven het water in evenwicht blijft. Ik loop er overheen en ben verbaasd hoe steil hij werkelijk is. Dan wordt het tijd om naar onze laatste bestemming te rijden. Dit is Medjugorje, een bedevaartsoord. Net als Fatima in Portugal en Bernadette in Lourdes hebben ze hier ook een heilige. In 1981 hebben 6 schoolkinderen een verschijning gezien en die vertelden dat de mensen meer in vrede moesten leven anders zou er oorlog komen. Maar de regering wilde er niets van weten en zette de pastoor en de 6 vaders van de kinderen vast. Ze zijn later wel vrij gelaten maar er is ook oorlog gekomen. Dus de verschijning had gelijk en is er dit ontstaan. Hierna wordt ik bij de camping afgezet. Het was een mooi maar ook bijzonder dagje. 's Avonds ga ik met Saskia nog naar de oude stad (Dubrovnik) om wat te eten. We blijven lekker lang hangen want ook 's avonds blijft het warm. Met pijn in ons hart moeten we toch echt afscheid nemen van Dubrovnik. Dit is echt een prachtige plek. 's Morgens worden we vroeg wakker en we ontbijten op ons gemak. Vandaag rijden we naar het schiereiland Pelješac. We hebben weer een prachtig uitzicht op de kust. Hier kweken ze mosselen en oesters en bijna overal kun je ze kopen. Echt goedkoop zijn de oesters trouwens niet want wil je echte goede grote hebben moeten ze minstens 8 jaar zijn. Het is me trouwens toch opgevallen dat Kroatie niet echt goedkoop is. De prijzen zijn ongeveer gelijk aan Nederland. maar misschien wordt het nog goedkoper als we de steden achter ons laten. Een huisje kost hier trouwens rond de 100 a 150.000 euro. Afhankelijk van de staat waar het in verkeerd. Hmmm, dat valt weer mee. Het is hier niet verkeerd een plekje te hebben en waarschijnlijk zijn ze in het binnenland nog goedkoper. We rijden langs de lange muur van Ston. Een ongelofelijke, w-vormige stenen muur van niet minder dan 5,5 km lang tussen Ston en Mali Ston. Vroeger was hij trouwens 7 km. Daarmee is hij de langste verdedigingsmuur van Europa. Hij loopt over de heuvel tussen beide dorpen en werd gebouwd om het land (en vooral de rijke zoutpannen) achter de muur tegen buitenlandse invasies te beschermen, vooral tegen de Ottomanen. Logisch dat de muur ook weleens de "Chinese muur van Dalmatie" wordt genoemd. De bouw ervan werd aangevat in 1333 en gebeurde in opdracht van zeevaartrepubliek Venetie. Het was wachten tot rond 1506 voor de muur helemaal af was. 's Middags zetten we onze tent op. Deze keer hebben we een prachtige plek aan de zee. Als we morgenvroeg wakker worden kunnen we meteen een verfrissende duik in zee nemen. Maar nu brengen we de rest van de dag door aan het zwembad (ligt iets beter dan de kiezels aan zee) want de temperaturen zijn over de 30 graden. We sluiten de avond af met een heerlijke bbq.