De Highlands van Papua New Guinea

We hebben nog best lang met Charles Mathew gepraat. Het is een jonge jongen met een toekomstplan. Hij komt uit een dorpje bij Lae. Ergens de binnenlanden in. Het is wel moeilijk bereikbaar want je moet een rivier Mumeng genaamd afvaren en dan nog een stuk door de wildernis lopen. Dan kom je in Hidden Valley (toepasselijke naam) en de lokale naam is Maralina Village. Daar leeft een stam waar zijn vader chief van is. Maar er veranderd daar veel. Grote bedrijven hebben ontdekt dat er goud, opaal en andere mineralen zijn en er komen nu mijnen. De stam probeert dat tegen te houden maar spreken geen goed Engels. Charles is nu in Madang al voor 3 jaar om Engels te leren en zijn stam te helpen. Ik hoop echt dat het hem lukt om voor zijn stam de grond veilig te stellen. Het is vandaag dus vroegdag, om kwart voor 7 gaat de wekker. En het is Charles die voor ons een busje gaat regelen. We hoeven alleen maar geduldig te wachten. En ja hoor, even later komt hij met een busje terug naar de guesthouse. Wat een service. We moeten achterin want het zit al behoorlijk vol. Onze tassen krijgen tegen betaling ook een zitplaats want anders past het niet. We klimmen via de achterklep naar binnen en frotten ons in het busje dat geen beenruimte heeft. Dat wordt een leuk ritje. We nemen afscheid van Charles en de guesthouse en gaan naar de busstop om nog 1 passagier te regelen. Ze schreeuwen een paar keer Goroka, Goroka en hebben meteen een persoon. Om kwart over 8 begint de reis. O ja, nadat we natuurlijk betelnuts hebben gekocht op de markt. Sommige die we hebben gesproken zeggen dat de weg goed is en andere zeggen dat het slecht is. Nou ik ben benieuwd. Het gaat een half uur goed. En dan moet ik toch wel erg lachen in mezelf. Weg!!!??? Er is helemaal geen weg!!! Het is een zandpad met erg grote gaten, wat zeg ik, ravijnen. Tjeetje dat ze dit wegen noemen. We worden helemaal door elkaar geschud op de achterbank en geregeld komt mijn hoofd zowat tegen het dak. Het is maar goed dat ik veel vet op mijn kont heb. Pff, hoelang ging dit duren. Maar het uitzicht is mooi. We steken veel rivieren over en er is zelfs een checkpunt op cocosnoten. Tja, moet niet gekker worden. Er mogen hier geen cocosnoten voorbij dit punt vanwege beestjes die in de schil zitten. Verder zien we leuke ronde huisjes gemaakt van riet waar ze in wonen, palmbomen plantages, suikerriet plantages waar ze rum van maken. Een nikkel mijn en een koffiefabriek. En dan wordt de weg gelukkig weer wat beter want ondertussen is hij wel 2 keer gestopt om te kijken of zijn banden of zijn as nog wel heel waren. Echt niet normaal wat deze auto's te lijden hebben hier. Er wordt wel aan de weg gewerkt maar die paar man die ik heb gezien doen niet veel. Ondertussen is het 1 uur en vraag of we ook een keer stoppen voor te plassen. O ja, dat kan hij wel eens doen. Eindelijk stopt hij. Ik duik de bosjes in, maar niet te ver want als ik nog 1 stap zet lig ik in een mega diep ravijn. Tja, reizen is op eigen risico hier. We hobbelen weer verder want de wegen zijn weer slechter geworden. We komen op een punt waar ze betelnuts verhandelen. Ze kopen grote zakken in voor 200 kina en dan nemen ze die in konvooien de hooglanden in en verkopen ze voor 700 kina. Wij stoppen trouwens ook erg weinig vanwege de raskols (bandits). En dan eindelijk zijn we rond 4 uur in Goroka. We zijn helemaal gaar gehobbeld en geschud voor ruim 7,5 uur. Ik kan bijna niet uit de krappe auto komen maar als ik eruit ben, ben ik erg gelukkig. We slapen in het National Sports Institute. Een groot sport complex met 2 gebouwen die zijn opgedeeld in kleine kamers. Aan het einde van de gebouwen heb je simpele douches en wc's. Onze studenten hebben het duidelijk beter. Maar dit wordt ons onderkomen voor de komende dagen want goedkoper dan €21,00 per persoon per nacht is er niet te vinden. We gaan wat eten zoeken en ploffen dan op bed. We hebben het gehad voor vandaag. De volgende dag ontmoeten we Lilly, de vriendin van Andrea. Het is net zo'n spontane meid als Andrea. Ze neemt ons mee naar JK McCarthy Museum. Het is echt het mooiste museum die ik in PNG heb gezien. Ze hebben hier veel poppen en traditionele wapens, potten, kleren, muziekinstrumenten, maskers en Shell money. Ook de mijne ligt erbij. Ze verteld dat je in Rabaul er bij de bank mee kan betalen. Ik heb dus echt geld gekregen. Vroeger werd het gebruikt om bruiden te kopen of iets te compenseren. In de hooglanden gebruiken ze varkens, deze zijn erg waardevol. Ook hebben ze veel foto's van de oorlog en wat wapens. Buiten hebben ze zelfs nog een P-39 Aircobra. Best een groot vliegtuigje. We mogen nog even voelen hoe zwaar een mud mask is en mogen het opzetten voor een foto. Ik kan je zeggen, hij is loei zwaar. Maar voor een traditionele show zijn we te laat want die is in september. Jammer. Nu doen ze voor toeristen een nep show en je betaald een vermogen. Dus dat doen we maar niet. Ze zeggen dat de Mud Men een vrouw was en dat die de vijand verjoeg doordat ze zich helemaal in smeerde met modder en uit de modder opstond. We lopen verder en gaan naar de souvenier markt. Erg leuk om te zien maar niet om te kopen. Het is toch weer erg prijzig en het zijn allemaal dingen die je niet mee mag nemen. Zoals pijl en boog, bijlen, speren er stond zelfs een Voodoo tasje bij. Hmmmm, wat zou die kosten. Ziet er erg interessant uit met slangen tand, skeletje en mensen botje en nog veel meer. Maar als een beschilderd doek al €200,00 kost vraag ik maar niet meer naar de prijs. We gaan ergens wat drinken en praten weer over van alles en nog wat. Maar het komt eigenlijk altijd op hetzelfde neer. Het was vroeger veel veiliger in PNG. Deze regering heeft nog niet veel goeds gedaan en recht en orde zijn hier ver te zoeken. Hier worden de rijke rijker en de arme armer. Ze verteld ook dat het vervoer hier een groot probleem is. Tja, vertel ons eens wat. Maar dat je eigenlijk ook nooit toeristen in PMV's ziet of tussen de lokale mensen. Voor haar was het nieuw dat toeristen zo reisden. Meestal komen de toeristen georganiseerd en praten niet met de lokale bevolking. Dan lopen we langs de Raun Raun Theatre. Het is een modern gebouw met traditionele materialen. We halen weer wat spullen op de markt voor vanavond. En dan lopen we nog langs het vliegveld dat eigenlijk midden in de stad ligt. Goroka is een redelijk klein plaatsje maar door het vliegveld best lang. Het ligt in een dal met prachtige bergen eromheen. En het is ook een stukje koeler vooral 's avonds maar overdag kan het nog best warm worden. Voor vandaag nemen we weer afscheid van Lilly en gaan weer koken in de gezamenlijke keuken. Maar nu wordt het echt behelpen want veel keukengerei hebben we niet. Maar ook deze uitdaging is gelukt en we eten weer heerlijk. Al zou je het willen uitslapen is er hier niet bij. Hier wonen blijkbaar hele gezinnen en die zijn vroeg wakker. We lopen alvast naar het vliegveld want dat ligt midden in de stad en daar hebben we met Lilly afgesproken. We zien in het park een heleboel mensen en ze hebben allemaal modder op hun gezichten en kleren. Zwarte modder en rood/oranje achtige. En het zijn er een heleboel. Ik vraag waarom ze dit hebben gedaan. Dit is omdat ze rouwen. Iemand van het parlement is overleden en zo betuigen ze rouw. Dan zullen we maar geen foto's maken, het is anders wel een prachtig gezicht. Dan belt Lilly, of we naar het politiebureau kunnen komen. Oké, we wandelen erheen. Haar vader werkt in Port Moresby bij de politie en die heeft ze gebeld voor vervoer. En je gelooft het of niet maar we stappen in de jeep van de politie en die gaat ons naar een uitkijkpunt brengen. Ze wilde heel graag dat we wat van de omgeving te zien zouden krijgen maar kon geen auto regelen. Dus heeft ze dit maar geregeld en ze zegt dat we geluk hebben want de politie heeft het druk omdat er een stammen gevecht geweest is over land met 15 doden. Ik vertel dat we met de PMV kunnen gaan maar dat is te gevaarlijk zegt ze. Nou, veiliger dan dit kan gewoonweg niet. We hebben een auto en 2 politiemannen tot onze beschikking. Dat heeft ze super geregeld. We rijden langs het dorpje Asaro waar de beroemde Mudmen vandaan komen en hier zie je ook heel veel koffieplantages. De weg wordt echt heel slecht. Er moet ook heel wat zwaar vrachtverkeer overheen. Het gaat allemaal richting Tari waar de gas/oliemijnen zijn en de weg is er echt niet op gebouwd. Er zijn ook heel veel landslidingen geweest en over een paar jaar is er gewoon geen weg meer als ze er niets aan doen. De oliemaatschappij (Esso) brengt hier niet veel goeds. In 2014 willen ze Tari compleet veranderd hebben van een gas/olieveld in een mijnenveld. Er ligt dan 700 km pijpleidingen en er is dan 2800 hectare tropisch regenwoud verwijderd. We rijden door tot Daulo Pass wat op 2478 meter hoogte ligt. Het is echt prachtig. Hier bloeien ook prachtige bloemen en ik krijg een bloemenkrans op mijn hoofd. Er leeft hier een stam en we mogen door hun dorpje lopen. Ze hebben hier alles wat ze nodig hebben. Maar ik zie geen elektriciteit of stromend water. Het water komt van de bergen en elektriciteit hebben ze niet nodig. Na een groepsfoto die ik maak krijg ik prachtige bloemen in mijn handen. We rijden nog naar 1 uitkijkpunt en dan gaan we terug want het is toch ruim een uur terugrijden. Ik snap best dat de mensen hier overal naar toe vliegen want over de weg is het gewoon bijna niet te doen. De politie zet ons af op de universiteit van Goroka. Hier woont Lilly met haar moeder. Het is een mega groot universiteit met de grootste bibliotheek van PNG. Hier zijn ze ook nog slaapvertrekken aan het bouwen. 1 gebouw is al helemaal klaar en er kunnen 700 studenten slapen. We lopen door de complexen en het ziet er goed uit. Dan gaan we naar de markt want het wordt al laat en we moeten ons eten nog bij elkaar zoeken voor vanavond. Maar helaas houden we het niet droog. Jammer, we nemen afscheid van Lilly en gaan snel naar ons stekkie om te douchen en te koken. Wat was het weer een prachtige en bijzondere dag. We worden op de 22e erg vroeg wakker maar dat betekend wel dat we het einde van de wereld toch hebben overleefd. Wat het niet heeft overleefd is Mark zijn kroon. Die heeft hij nu in zijn handen. Tja, wat gaan we nu doen? We hebben eigenlijk om 9 uur met een gids afgesproken om watervallen te gaan bekijken. We bellen eerst Lilly op want haar zus is tandarts. Ze vertelt ons dat we naar het ziekenhuis moeten gaan en zij zou haar zus bellen die dan weer het ziekenhuis zou bellen dat wij eraan komen. De gids staat ons al op te wachten. Hij wil wel meelopen (is natuurlijk bang dat we niet meer naar de watervallen gaan). We komen aan bij het ziekenhuis. Lopen er doorheen en nu weet ik zeker dat ik hier niet ziek wil worden. Het is oud, vies en versleten. Er liggen mensen op de grond en op de stoel ernaast ligt de infuszak. We gaan in de wachtkamer van de tandarts zitten. En al vrij snel mogen we naar binnen terwijl de hele wachtkamer nog vol zit. Het ziet er eigenlijk best goed uit. Wel oud want het lampje werkt niet meer en daar hebben ze dan maar een hoofdlampje van de action neergehangen. Ze gaan de tand lijmen en dan maar hopen dat hij nog ruim een week blijft zitten. Het is eigenlijk zo klaar. Maar de prijs liegt er niet om. Het zijn gewoon Nederlandse prijzen, even €60,00 betalen. Maar goed, binnen een uur staan we buiten. En dan gaan we de watervallen opzoeken. We rijden met de bus naar een plek en beginnen te lopen. We lopen langs hele hoge bomen en koffieplantages. Deze zijn rond 1940 door een Australiër geplant. Het is erg mooi. We lopen een uur en komen dan bij de eerste waterval. Deze ligt in het dorpje Akameku. Echt prachtig is hij. Hier vinden ze ook wel eens goud, dat komt dan van de bergen. Dan lopen we naar de 2e waterval maar maken nog een stop bij een wilde rivier. Hier stort het water in een gat dat 6 meter diep is. Het is alleen lastig foto's maken want alles is glad en erin vallen wil je zeker niet. Ondertussen is Mark zijn fototoestel er ook mee opgehouden. Het is wel zijn geluksdag. De 2e waterval is lastiger te bereiken en we moeten klauteren en opletten dat we niet uitglijden. Maar ook deze is prachtig. Dan moeten we weer dezelfde weg terug lopen. Hier kom je allemaal vriendelijke mensen tegen die in de bergen wonen. Ze geven ons allemaal een hand. De meeste huizen zijn van materiaal uit de wildernis en er is ook nergens elektriciteit. Echt mooi om te zien. We zijn weer bij de grote weg aangekomen en hebben onze kilometers erop zitten. Pffff dat was best een wandeling op 1800 meter hoogte. We zijn terug in de stad en gaan wat eten kopen bij de kai bar. Dit is een soort snackbar en deze proberen we te mijden want het is echt vies en slecht eten. Alles is gefrituurd en veel te zout. Maar alles is of gaat hier dicht en we moeten iets. We nemen het mee want er komen erg donkere buien aan. En ja hoor, dit keer zijn we net op tijd binnen voor het begint te stortregenen. Maar als we 's avonds willen douchen is er geen water. Dat gebeurt hier trouwens wel vaker en is eigenlijk best vervelend want je weet nooit wanneer je wel of geen water hebt. Hetzelfde geldt voor de elektriciteit. Hier hebben ze een slogan: Expect the Unexpected. Die gebruiken ze echt overal voor en hij begint steeds meer van toepassing te komen. Vandaag hebben we een rustdag. 's Morgens lopen we naar de bank om geld te pinnen en komen langs veel kerken waaronder een gospel kerk. Er komt echt goede muziek uit. Hier ga je graag naar de kerk bij de andere kerken gaat het er een stuk rustiger aan toe. En dan gaan we een tijdje op het gras van het sport instituut liggen. Wat is het hier heerlijk rustig. Dan besluiten we toch maar een stukje te gaan wandelen. Bij het hek komen we Lilly en haar moeder en oom tegen. We zouden gaan bbq'n maar dat gaat niet door. Hier weet je nooit iets zekers. Ze zetten ons af in het centrum en gaan naar de markt. Daar gaan we wat eten kopen wat er in overvloed is. We kopen een rijstbal en een soort oliebol met vis erin. Nog wat fruit en we hebben ons eten bij elkaar. Ze bakken hier ook vlees maar dat kopen we toch maar niet. Het ziet er niet goed uit en zit vol schenk. We hebben het al eerder gehad en het was meer vet dan vlees. In Nederland zou het afval zijn. Dan lopen we naar het park bij het vliegveld. Daar eten we en kijken wat rond er land ook nog een vliegtuig. Als je zou willen kun je makkelijk door het hekwerk en zo de landingsbaan op. Het wordt eigenlijk helemaal niet afgeschermd. Zondag wordt er niet veel gedaan. Iedereen hangt maar wat rond. Eigenlijk wat wij ook doen vandaag. Als we terug gaan gaan we maar meteen douchen want je weet nooit of je straks nog water hebt. Verder pakken we onze tassen in voor de trip naar Lae. Goroka was in ieder geval weer een mooie ervaring met erg vriendelijke mensen. Morgen maar eens kijken wat Lae ons gaat brengen. Een stad waarvoor ons iedereen die we tegen komen voor waarschuwd. We zullen het meemaken.