Mestia

Vandaag rijden we veel later aan dan gepland. Dit omdat we een uur moeten wachten tot de eigenaar van het appartement komt opdagen om de sleutel op te halen. Dit was bij de andere Airbnb veel beter geregeld. Hier is het echt slecht geregeld en we zijn er wel een beetje gepikeerd over. We hebben een lange reisdag voor de boeg en willen op tijd in Mestia aankomen. We gaan naar het gebied dat Svanetië heet. In deze afgelegen bergregio tref je veel bergtoppen van 3000-5000 meter hoog aan, die eveneens op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Hier woont het bergvolk der Svaneten, dat een eigen taal en bijzondere tradities heeft. Mede dankzij de geïsoleerde ligging van hun regio en het bouwen van hoge stenen verdedigingstorens (kosjki of ook wel Svan torens genoemd) zijn ze erin geslaagd vreemde overheersers als Perzen en Mongolen buiten de deur te houden. Ook nu nog tref je in Svanetië een kleine 2000 verdedigingstorens aan, waarvan de oudste uit de 9e eeuw stammen. Ze liggen meestal midden in de dorpen, die verder vooral huizen van leisteen tellen. De bevolking bestaat voornamelijk uit schapen- en geitenherders. Ook hebben ze vanwege de isolatie hun eigen cultuur weten te bewaren. De bewoners spreken een oude variant van het Georgisch en zijn nauwelijks verstaanbaar voor hun landgenoten. Vroeger was het nog gevaarlijk in deze regio rond te reizen vanwege overvallen en ontvoeringen. Maar sinds 2005, toen president Saakasjvili er het centrale gezag heeft hersteld, is het er volkomen veilig. Sindsdien probeert de bevolking zich met kleinschalig toerisme bezig te houden. En zeker nu de overheid ook serieus werk heeft gemaakt van het opknappen van de infrastructuur neemt het aantal toeristen de laatste jaren gestaag toe. Toch hebben we gehoord dat reizen door Svaneti tijd en moeite kost maar het beloond wordt door prachtige natuur en eeuwenoude cultuur.
We gaan het meemaken. Net nadat we de stad Zugdidi voorbij zijn moeten we flink remmen want er ligt wat op de (snel)weg. Het blijken rivierstenen te zijn die een vrachtwagen is verloren. Hier kan echt alles.
Svanetië valt onder te verdelen in Opper-Svanetië en lager-Svanetië. De hoofdplaats is Lentechi. Vandaaruit kun je een weg nemen naar Opper-Svanetië. Dit is een van de spectaculairste routes van Georgië. Maar omdat deze weg grotendeels onverhard is, is het wel verstandig een 4WD te rijden. En vanwege de grote hoogte is de weg in de wintermaanden onbegaanbaar. De enige andere weg naar Opper-Svanetië loopt vanaf het stadje Zugdidi in Mingrelië parallel aan de rivier de Engoeri, vlak langs de grens met Abchazië. Deze bestaat pas sinds 1932, maar geldt wel als de allerbelangrijkste toegangsweg tot deze regio. En aangezien we geen 4WD hebben nemen wij deze. In 2011 is de weg volledig gemoderniseerd waardoor je nu in 5 uur tijd in de hoofdplaats van Opper-Svanetië, Mestia, bent. Eerst komen we langs een mega grote hydro-elektrische dam in de Enguri vallei en tevens de grootste van Georgië. En dan beginnen we aan een bochtige weg die hoog door de bergen gaat en steeds smaller en slechter wordt. Er zijn flinke haarspeldbochten en weinig stopmogelijkheden. We zien dat de weg echt wel verbeterd is want we stoppen bij de oude weg en deze gaat nog dichter langs de ravijn af dan de nieuwe. Vogelhuisje markeren de plekken waar auto's het ravijn zijn ingereden. Het zijn er heel wat en in ieder vogelhuisje staat wat drinken of te eten. Onderweg komen we onder meer het dorpje Becho tegen. Vanaf hier kun je de veel bezongen Oesjba-berg beklimmen, bijzonder populair onder alpinisten. Maar de berg is ook berucht en menig alpinist heeft tijdens de klim het leven gelaten. Deze 4700 meter hoge bergtop bestaat uit 2 pieken die we bij dit mooie weer aan onze linkerkant zien liggen, nadat we Becho hebben gepasseerd. Mestia zelf ligt op 1500 meter hoogte en bestaat uit een tiental kleinere buurtgemeenschappen. Vooral de goed onderhouden verdedigingstorens maken Mestia een sprookjesachtig Efteling-stadje of een scène uit de 'lord of the rings'. Je weet werkelijk niet waar je moet kijken zo mooi en onwerkelijk is het. Het kleine centrum is de afgelopen jaren volledig op de schop gegaan en heeft nu een paar zeer aparte gebouwen gekregen. Reden is dat de autoriteiten van Mestia een belangrijk skicentrum willen maken. Naast nieuwe hotels zijn er nabij het stadje ook een nieuw vliegveld en een nieuwe skipiste gebouwd. We zijn aangekomen bij onze slaapplek. Het is een grote woning bewoond door 2 vrienden en die verhuren privékamers met badkamer. We worden door beide heel hartelijk ontvangen. Mikheil is degene die Engels spreekt en ons dus verwelkomt. Ze zijn allebei erg creatief en dat zie je in het huis terug. Het is met heel veel stijl en smaak ingericht. We lopen door het kleine dorpje rond en voelen er ons meteen thuis. Na een heerlijk diner gaan we slapen.

Na een goede nachtrust doen we het vandaag op ons gemak. Je vindt in Mestia zelf meerdere huismuseums. We gaan er 2 bezoeken, maar als eerste gaan we naar het museum voor geschiedenis en Etnografie. Deze beschikt over een opmerkelijk rijke collectie Georgisch kerkschatten, die tijdens buitenlandse belegeringen van de rest van het land hier in veiligheid zijn gebracht. De tweede museum die we bezoeken is het museum die gewijd is aan de bergbeklimmer Mikhail Khergiani. Dit is 1 van de werelds beste klimmers, hij stierf in 1969 door een rotslawine op 37 jarige leeftijd in Italië in de Dolomieten. Hij zocht altijd de moeilijkste weg naar boven en probeerde altijd de eerste te zijn die de berg op die manier beklom. Als er al een route was, was hij degene die dit vele malen sneller kon beklimmen. Hij had zijn leven gewijd aan bergbeklimmen en aan het redden van mensen uit de bergen. Hij wordt hier nog steeds heel hoog geprezen. En er is erg veel over zijn leven te zien. We bezoeken zijn woonhuis en verdedigingstoren die wij ook beklimmen. Ik moet zeggen dat die dingen aardig hoog zijn, en dat op smalle houtenladders zonder leuning stijl naar boven gaan dat ik dat best eng vond. Het laatste museum die we vandaag bezoeken is Magoebi Margiani. Het bestaat uit een verdedigingstoren en een 12e eeuws woonhuis (machub). Een woonhuis had een centrale vuurplaats waar het hoofd van de familie (altijd een man) dichtbij het vuur zat. Daarnaast stond een bank voor de vrouwen. Boven de vuurplaats hing een granietenplaat om te voorkomen dat er vuurvonken in het houtendak kwamen en diende tevens als verwarming en om vlees op de braden. Er waren trouwens maar weinig ramen en de gaten waar het licht door kwam waren tevens om de rook af te voeren dus altijd open. Het was hier dus nogal rokerig in de ruimte en dat was weer goed tegen de insecten in het hout. In de winter leefde ze op de begaande grond samen met de dieren die ze hadden en in de zomer gingen ze een verdieping hoger waar in de winter het hooi lag. Vaak was er een kelder gegraven die als koelkast diende. Een familie had verschillend verdedigingstorens en woonhuizen met schuurtjes omringd door een verdedigingsmuur. Hoe meer verdedigingstorens een familie had hoe rijker deze was. Daarom zie je in Mestia verschillende clusters van verdedigingstorens. Deze verdedigingstoren waren er om je te beschermen van aanvallen van buitenaf maar ook voor lawines (of als er andere gevaar dreigt) en vetes van families onderling. Er bestonden ook tussen de torens ondergrondse tunnels. Je kan je voorstellen dat door de liggen en de verdedigingstorens deze plek extreem moeilijk aan te vallen was, vandaar ook dat alle rijkdommen hierheen gebracht werden en nooit veroverd zijn. Na een uitgebreide lunch besluiten we de skilift te nemen naar het hoogst gelegen punt in Mestia (2348 meter hoog). Hoewel Paul hier niet enthousiast over was is hij toch meegegaan en het werd beloont door een prachtig uitzicht over divers bergtoppen. Als ik een 360 graden panorama foto kon maken was dit een prachtige foto met alleen maar bergtoppen geweest. We wilde eigenlijk naar beneden wandelen maar toen we een stukje hadden gelopen merkte we al snel dat het weer ineens om sloeg. En aangezien het weer in de bergen verraderlijk is zijn we heel snel naar de skilift teruggegaan. Hier werd ook al omgeroepen dat iedereen naar de lift moest komen omdat deze ging sluiten. Dit was een beproeving voor Paul en we waren ook echt maar net beneden toen het begon te onweren, bliksemen en hagelen. We zijn toen op een terrasje gaan zitten waar we Mikheil tegenkwamen. We raakte aan de praat en hij vertelde dat de Svanti 3 verschillende alfabetten hebben waarvan 1 specifiek voor de koning en de elite. Verder vertelde hij dat het eerste wiel pas in 1937 werd gezien. Omdat het hier zo schuin is deden ze hier alles met sleeën. We blijven hier zitten om ook te eten en genieten 's avonds nog van dit mooie stadje.

Deze dag staat in het teken van Ushguli. Er zijn nog 3 hogere bergen in Opper-Svanetië, de Tetnuldi (4858), de Jangitau (5058) en de Shkhara (5203). De laatst 2 zijn de hoogste bergen van Georgië en ze liggen aan de grens met Rusland in het oosten van Opper-Svantië. Het grootste plaatsje in de omgeving is Ushguli. Ushguli ligt op 2200 meter hoogte en is daarmee het hoogste permanent bewoonde plaatsje van Europa. Het ligt 46 kilometer van Mestia af en we gaan met een paar andere in een busje hiernaartoe want hier zou dus echt een 4WD voor nodig zijn. De eerste 39 kilometer was er niet veel aan de hand. Tja de wegen waren niet al te best maar we hadden ook slechter meegemaakt. Blijkbaar zijn de wegen 2 jaar geleden onderhanden genomen en zien ze er toch al weer slechter uit. Ik moet zeggen dat er hier ook veel aardverschuivingen en watervallen over de weg zijn of zijn geweest. We reden dus al over slechte en hobbelige wegen alleen werd het de laatste 7 kilometer nog een graatje erger. Over deze 7 kilometer doen we ongeveer een uur. De bergen werden woester en de afgronden kwamen steeds dichterbij. En er konden ook geen twee auto's langs elkaar rijden. Op spaarzame plekken kon je passeren en het was maar goed dat Paul in het midden zat en niet bij de raamkant want hij was geheid uitgestapt. We waren dus blij dat we hier niet zelf hebben gereden. Maar wat zijn we blij dat we toch naar Ushguli zijn gegaan. Evenals Mestia bestaat dit zeer pittoreske plaatsje uit verscheidene buurtjes die worden gekenmerkt door goed onderhouden verdedigingstorens. Je komt hier in een scene van 100 jaar geleden terecht. Veel verdedigingstorens en woonhuizen zijn hier nog beter bewaard gebleven dan in Mestia. Hier is ook het winter en zomerverblijf van koningin Tamar. Ik bezoek hier ook weer een museum en deze heeft nog veel meer prachtige gebruiksvoorwerpen dan in het museum in Mestia. We lopen naar de rand van Ushguli aan de voet van de Shkhara en komen de 9e eeuwse Lamaria-kerk tegen. Hier nuttige we onze lunch met uitzicht op de hoogste berg. En dat deze berg gevaarlijk is komen we achter omdat een deel van het dorp is verwoest door een lawine in 1987. Deze heeft niet alleen een verdedigingstoren verwoest maar ook het leven van 26 inwoners gekost. Hierdoor is weer een gedeelte van de bewoners verhuisd. We wandelen door dit prachtige plaatsje en ik raak niet uit gefotografeerd. Hier vindt je ook de meeste verschillende types van de verdedigingstorens uit heel Svantië. Ik hoop dat de wegen zo slecht blijven en dat er daardoor weinig toeristen hiernaar toekomen. Maar ik ben bang dat als je over een aantal jaren hierheen komt het er totaal anders uitziet als nu. Maar er is nog hoop want Ushguli staat als enige plaats in Svanti op de werelderfgoedlijst van Unesco. In een kleine 2 uur rijden we terug naar Mestia. Omdat het nog vroegavond is en we hier eigenlijk zoveel hadden willen doen en maar weinig tijd hier hebben, besluiten we om nog een wandeling naar de mineraalwaterbron van Mazeri te gaan. We rijden hiervoor terug naar Becho. Mazeri is nu de startplaats van een aantal van de meest mooie wandelroutes van Svantië. Het ligt in de vallei van de Dolra rivier wat op 1600 meter boven zeeniveau ligt. Je loopt door groene weides en bent omringd door prachtige besneeuwde bergen.
Na een prachtige wandeling komen we aan bij de mineraalbron. En we moesten samen lachen want ze hadden een soort bar om de bron heen gemaakt. Rondom bankjes en er stond een beker om uit de bron te drinken. Een bar met een prachtig uitzicht op de Oesjba-berg. Het water kwam hier al bubbelend omhoog en smaakte naar Spa-rood en ijzer. Rondom de bron zat een uitgeholde boom en het zag er rood-bruinachtig uit van het water. Omdat het donker wordt moeten we deze prachtige plek verlaten maar wat was het hier mooi. In het dorp bestellen we meer eten dan we op kunnen omdat het erg lekker is. Maar wat zijn hier veel (zwerf)honden. En voor 1 heb ik een zwak. Het is een berghond die de kuddes tegen wolven beschermt. Wat een bakbeest maar echt zo'n schatje. Als ik een pootje krijg duwt hij me om. Zijn hoofd kwam ongeveer op mijn borsthoogte. Dus pech voor Paul de inhoud van de doggybag gaat naar deze lieverd.

Het is vandaag helaas weer tijd om afscheid te nemen van deze prachtige plek. We hebben genoten van het huis waar we te gast waren en erg fijne gastheren hadden. Wat een relaxte gozers. Het wordt vandaag een erg lange autorit want we rijden van Mestia nu helemaal naar Tblisi. Onderweg stoppen we nog bij een erg leuke brug die naar een mijn toe gaat. Alleen hebben we de mijn nooit van binnen gezien want naarmate je verder op de brug kwam hoe meer planken waar je over moest lopen hij miste. En aangezien het stroompje onder de burg een wilde rivier was durfde we het niet aan om verder te lopen met de kans er in te vallen. Ook stoppen we nog voor de laatste keer bij een waterval en hier ontmoeten we kaat. Ze is alleen op fietsvakantie en is onderweg naar Mestia. Chapeau wij zouden dit echt niet kunnen. We maken een praatje en ze verteld hoe ze in het wild kampeert en wat ze allemaal meemaakt. Na het vullen van de waterfles in de waterval en het uitwisselen van gegevens rijden we weer verder. Onze eerste echte stop is Zugdidi. Hier lunchen we en gaan naar het Nico Dadiani's paleis. Het is een neogotisch paleis en was van de laatste prins van Mingrelia. Deze prins was getrouwd met de zus van Napoleon waardoor er diverse spullen van Napoleon aanwezig zijn. Wij gaan er niet naar binnen maar bekijken het van de buitenkant omdat we nu uit de bergen zijn en vaart kunnen maken. Althans dat denken we. We zitten een aantal kilometer van het plaatsje Surami net voor de tunnel. Het is de tunnel waarvan ik op de heenreis al tegen Paul had gezegd dat als hier iets zou gebeuren je echt een probleem zou hebben. Het is een beste lange tunnel met 2 rijbanen. Je mag hier dus niet inhalen en mag er maar 70 rijden. Daarbij heb ik nergens vluchtroutes gezien. De bordjes wezen naar het begin en einde van de tunnel. Je voelt hem hier al aankomen hè. We staan stil en het begin van de file is niet te zien. Ik ontmoet 2 Ieren en deze hebben een privéchauffeur. Deze weet te vertellen dat er een frontale botsing met 2 personenauto's is geweest en daarom de tunnel is afgesloten. Tuurlijk moeten er weer auto's van achteraan de file helemaal naar voren rijden die uiteindelijk het verkeer weer blokkeerde van het tegenliggende verkeer die uit de tunnel moesten komen. Toen de tunnel aan beide kanten leeg was werd er een omleiding (bergweg langs en over de tunnel) vrijgegeven. De tunnel zelf is volgens mij die avond niet meer vrijgegeven. Maar toen het weer enigszins begon te rijden werden de oorspronkelijke 2 banen 4 banen. Want de Georgiërs kunnen niet alleen niet rijden maar hebben ook geen geduld. Op een gegeven moment kwamen er zoveel tegenliggers dat het weer 3 banen werden. Maar nog steeds schoot het niet op omdat ze via de vluchtstrook/berm/afgrond iedereen inhaalde en dan op het laatste weer invoegde zodat de rest eigenlijk stil bleef staan. Ik had hier op een gegeven moment zo genoeg van dat ik uit de auto sprong en tussen onze auto en de afgrond bleef lopen. Ze konden nu in ieder geval niet meer inhalen en eindelijk schoot het een beetje op. Echte vrienden heb ik niet gemaakt want mijn wandeling werd begeleid door een hoop getoeter van de auto's die achter me reden. Wel heb ik de automobilist die vlak achter me reed heel duidelijk gemaakt dat hij net als de rest moest wachten met invoegen en als hij mij iets zou aandoen ik hetzelfde met zijn auto zou doen. En dat zijn auto heilig was had ik allang gezien voordat ik uit de auto stapte. De politie vond het volgens mij ook wel prima wat ik deed want er kwam niet echt een reactie van hun kant of ze zijn niet gewend dat een vrouw dit doet. Maar het heeft ons zeker veel tijd gescheeld. Ondanks dit kwamen we toch laat aan en besloten maar onderweg wat te eten omdat we Tbilisi toch niet meer bij daglicht zouden bereiken. Gelukkig vinden we ons appartement voor de komende 2 dagen snel in deze hectische stad. Eindelijk kunnen we na deze lange reisdag naar bed.

Ps de foto's komen later want het internet is hier echt verschrikkelijk.